11
แนวคิ
ดและหลั
กการ
การวางแผนการดู
แลล่
วงหน้
า (Advance Care Planning)
ปั
ญหาสำคั
ญอย่
างหนึ่
งในการดู
แลผู้
ป่
วยระยะสุ
ดท้
ายแบบประคั
บประคอง คื
อ
ถ้
าผู้
ป่
วยไม่
ทราบอาการของตนเองเพราะญาติ
ปิ
ดบั
ง ผู้
ป่
วยจะไม่
สามารถตั
ดสิ
นใจเลื
อกวิ
ธี
การดู
แลได้
เอง ขณะเดี
ยวกั
นญาติ
ก็
ไม่
กล้
าตั
ดสิ
นใจ หรื
อกรณี
ที่
ผู้
ป่
วยมี
ญาติ
หลายคน
ความเห็
นของญาติ
อาจไม่
ตรงกั
น ฝ่
ายหนึ่
งอาจให้
ดู
แลเต็
มที่
แต่
อี
กฝ่
ายไม่
ต้
องการให้
ยื้
อชี
วิ
ต เหล่
านี้
ล้
วนแล้
วแต่
จะสร้
างความลำบากใจแก่
ทุ
กฝ่
าย เมื่
อเป็
นเช่
นนี้
ผู้
ป่
วยที่
มาถึ
ง
ระยะสุ
ดท้
ายจึ
งมั
กถู
กยื้
อชี
วิ
ตโดยไม่
จำเป็
น ทำให้
ผู้
ป่
วยต้
องเจ็
บปวดและทรมานจาก
เครื่
องมื
อกู้
ชี
พต่
างๆ ไม่
ว่
าจะเป็
นเครื่
องเจาะคอเพื่
อใส่
ท่
อช่
วยหายใจ เครื่
องปั๊
มหั
วใจ การ
ต่
อสายให้
อาหาร ฯลฯ มี
ผลให้
จากไปอย่
างไม่
สงบ และยั
งเกิ
ดค่
าใช้
จ่
ายสู
ง ซึ่
งเป็
นสิ่
งที่
สร้
างความทุ
กข์
ใจทั้
งแก่
ผู้
ป่
วย ญาติ
และที
มผู้
ดู
แล
การทำความตกลงเรื่
องแผนการดู
แลล่
วงหน้
า จึ
งเป็
นกระบวนการของการ
ปรึ
กษาหารื
อระหว่
าง ผู้
ป่
วย ญาติ
และที
มผู้
ดู
แล โดยมี
เป้
าหมายให้
การดู
แลที่
จะเกิ
ดขึ้
น
ตรงกั
บความต้
องการของผู้
ป่
วยให้
มากที่
สุ
ด
วิ
ธี
การทำความตกลงเรื่
องแผนการดู
แลล่
วงหน้
า
(Advance Care Planning)
สิ่
งสำคั
ญในการเลื
อกวางแผนการดู
แลล่
วงหน้
าที่
ทุ
กฝ่
ายควรคำนึ
งร่
วมกั
น คื
อ
• ควรมี
การสอบถามผู้
ป่
วยว่
าต้
องการการดู
แลรั
กษาอย่
างไร เช่
น แบบแพทย์
แผนปั
จจุ
บั
น แพทย์
ทางเลื
อกอื่
นๆ หรื
อแบบผสมผสาน หรื
อไม่
บำบั
ดด้
วย
วิ
ธี
ใดเลย หรื
ออื่
นๆ
• ต้
องการอยู่
ที่
บ้
าน หรื
อโรงพยาบาล หรื
อผสมผสาน
• เมื่
อวาระสุ
ดท้
ายมาถึ
งจะใช้
เทคโนโลยี
ทางการแพทย์
ยื้
อชี
วิ
ตหรื
อไม่
เช่
น
การเข้
ารั
กษาในห้
อง ไอ.ซี
.ยู
. การกระตุ้
นให้
หั
วใจกลั
บมาเต้
นใหม่
การเจาะ
คอเพื่
อใส่
ท่
อช่
วยหายใจ การใช้
เครื่
องช่
วยหายใจ หรื
อการใช้
เครื่
องมื
อ
ทางการแพทย์
ต่
างๆ ที่
ช่
วยให้
อวั
ยวะต่
างๆ ทำงานต่
อไปได้
• ผู้
ป่
วยจะมอบหมายให้
ญาติ
คนใดทำหน้
าที่
ตั
ดสิ
นใจแทน กรณี
ที่
ผู้
ป่
วย
ไม่
สามารถสื่
อสารกั
บผู้
อื่
นได้
ตามปกติ
• วิ
ธี
การที่
จะดู
แลผู้
ป่
วยทางด้
านจิ
ตใจ สั
งคม และเศรษฐกิ
จ เช่
น ระบบการ